Παλιές αναγνώσεις

Πολλά δημοσιογραφικά κείμενα πεθαίνουν αμέσως μόλις διαβάσεις την τελευταία τους λέξη. Ο Νικηφόρος Βρεττάκος, όταν του έθετα το θέμα του βουγιουκλακισμού ορισμένων ομοτέχνων του, οι οποίοι νοσηρά διαχώριζαν ανάμεσα σε “μείζονες‘ και “ελάσσονες” ποιητές, αποκρινόταν ότι “αυτά θα τα ξεκαθαρίσει ο χρόνος”. Το αξίωμα ισχύει σχεδόν παντού. Πόσα και πόσοι αντέχουν σε δεύτερη ανάγνωση; Τα κείμενα που επαναδημοσιεύονται εδώ πρωτοδημοσιεύθηκαν πριν από πολλά χρόνια. Τι ψάρια πιάνουν σήμερα; Για να πω την αλήθεια, δεν μ’ ενδιαφέρει παρά μονάχα η κριτική εκείνων που υπολήπτομαι καθώς και κάποιων άγνωστων που το πιθανότερο είναι ότι ποτέ μου δεν θα συναντήσω. Άρα, γιατί το κάνω; Κατά βάθος, διότι τα γουστάρω. Κι ας είναι λάθος!

ΟΜΗΡΟΥ ΤΗΛΕAΔΑ 

     Κύριε Διευθυντά,

     νιώθω μεγάλη ταραχή, έχω άγχος ρε γαμώτο, από τη στιγμή που μου ζητήσατε να συνεργαστώ στην εφημερίδα σας. Διότι η στήλη αυτή πρέπει οπωσδήποτε να πετύχει, δηλαδή πρέπει να σημειώσει υψηλή αναγνωσιμότητα (όπως  επιχειρούν οι αδελφές της στη ραδιοτηλεόραση, η ακροαματικότητα και η θεαματικότητα).

     Για τον σκοπό αυτό αναζητώ βυζάκια, κωλαράκια, σκανδαλάκια, διαβολάκια και λογάκια της πλάκας όπως όλες οι επιτυχημένες και συνάμα προοδευτικές στήλες της εποχής μας. Χρειάζομαι και βρισίδι. Να βουτήξω ένα μεγαλοπολιτικό (όπως λέμε μεγαλογιατρό) της χώρας μας και να του πω:

"Τι μας λες βρε σκυλομούρη, κερδοσκόπε κι αδιάντροπε που φτύνουμε αίμα για χάρη σου [...]. Βρε μπεκρή, σκυλομάτη με καρδιά ελαφιού. Είσαι λαοφάγος ηγέτης, ρε. Tι να σου κάνω που κυβερνάς τιποτένιους..."

     Το βρισίδι προσελκύει πολλούς αναγνώστες από την εποχή του Ομήρου. Απόδειξη ότι αυτά ακριβώς είπε ο Αχιλλέας στα μούτρα του Αγαμέμνονα: Κύνωπα, Κερδαλεόφρων, Αναιδείην, Οινοβαρές, Δημοβόρος -για να μάθετε να βρίζετε στ’ αρχαία, αλλιώς θα μείνετε στο fuck off!

     Εκείνοι οι ηγέτες έκαναν το λάθος να τσακώνονται για τις ίδιες γκόμενες: τη Βρισηίδα και τη Χρυσηίδα. Οι σημερινοί φαίνεται ότι έχουν επιλύσει αυτό το παραπολιτικό πρόβλημα. Φαίνεται δηλαδή ότι έχουν αντιληφθεί πως οι γκόμενες είναι τόσες πολλές που μπορεί ο καθένας να έχει τη δική του. Αμ δε! Τα φαινόμενα απατούν. Πάλι τις ίδιες προτιμούν! Μόνον που τις έχουν μετονομάσει σε Προεδρία και Πρωθυπουργία.

     Μετά το βρισίδι που δεν μπορεί παρά να μου έδωσε πολλές ποσοστιαίες μονάδες αναγνωσιμότητας, έρχομαι τώρα στα βυζάκια για να κάνω τον Θέμο Αναστασιάδη να κλαίει μέσα στη Μαύρη Τρύπα του.

     Που λέτε, ένας στηθόδεσμος (σουτιέν, για να καταλάβετε στα νεοελληνικά που υπερασπίζεστε) έσωσε κάποτε τους Αχαιούς από τους Τρώες. Ναι, μα την αλήθεια! Η Ήρα ήθελε να τουμπάρει τον Δία στο θέμα του έρωτα και -μέσω αυτού- στο θέμα του πολέμου. Πάει λοιπόν στην Αφροδίτη, να της ζητήσει το μυστικό του πόθου. 

     Εκείνη βγάζει το σουτιέν της, όπως ακριβώς κάνουν σήμερα τα χαζοχαρούμενα στα υπερσύγχρονα περιοδικά. Λύνει από τα στήθη της το κεντητό σουτιέν (κεστόν ιμάντα), το πλουμισμένο (ποικίλον) και ημιδιαφανές, που είχε όλων των ειδών τα γαργαλιστικά θέλγητρα (θελκτήρια πάντα). Εδώ, της λέει, φωλιάζει ο πόθος (ίμερος), εδώ χάνουν τον νου τους ακόμη και οι γνωστικοί. Και της το δίνει...

     Εκείνο που μου τη δίνει και τα παίρνω στο κρανίο είναι ότι εμφανίζονται κάποιοι που όλ’ αυτά τα παρουσιάζουν σαν ανακαλύψεις μιας νέας εποχής.              

     Διαφημίσεις από ραδιοφώνου αναγγέλουν το πρώτο θέμα των "μοντέρνων" περιοδικών που είναι πάντοτε το ίδιο: αγαθόν γυναικί περ εν φιλότητι μίσγεσθαι, δηλαδή ότι "είναι καλό να σμίγει κανείς ερωτικά με γυναίκα".

     Παιδί μου, μπορεί αυτό να είναι πρωτόγνωρο για σένα, αλλά δεν είναι νέο για όλους. Για να καταλάβεις, σου λέω ότι υπάρχει από τότε που ο Εθνικός Κήπος ήταν γλάστρα! Δεν ρωτάς πώς σ’ έκανε η μαμά σου;                  
                                                                   

     Λοιπόν, βρισίδι έβαλα, βυζάκια έβαλα, χρειάζεται τώρα μια ισχυρή δόση βίας να έρθει να δέσει το πράγμα. Χρειάζομαι τα μυαλά στα κάγκελα. Κυριολεκτώ! Δεκατέσσερις σκοτωμοί στη σειρά μπορούν να καταρρίψουν κάθε ρεκόρ ακροαματικότητας, θεαματικότητας και αναγνωσιμότητας. Προσέξτε σεναριογράφοι της δεκάρας...

     Ορμά ο Αχιλλέας (ραψωδία υ), χτυπά με το δόρυ  τον Ιφιτίωνα στη μέση του κεφαλιού (μέσσην κακ κεφαλήν) κι εκείνο χωρίζεται στα δύο. Τρυπά στον κρόταφο τον Δημολέοντα και του γεμίζει τον εγκέφαλο αίμα. Στρέφεται στον Πολύδωρο και το δόρυ του τον διαπερνά (αιχμή διέσχε αντικρύ)  από την πλάτη στον αφαλό του (παρ’ ομφαλόν), κι αυτός πέφτοντας καταγής προσπαθεί να κρατήσει τα σπλάχνα του (πρότι οι δε λαβ’ έντερα χερσί λιασθείς).

     Κατόπιν, πλήττει τον Δρύοπα στη μέση του αυχένα. Καθαρίζει τον Δημούχο. Ο Τρώς παραδίδεται και ικετεύει να τον λυπηθεί, αλλά ο Αχιλλέας τον τρυπάει στο σηκώτι (ήπαρ), κι αυτό γλιστράει έξω. Τρυπά επίσης τον Μούλιο από αυτί σε αυτί και μετά τον Έχεκλο στη μέση του κεφαλιού. Χτυπά τον Δευκαλίωνα στον αυχένα και τον αποκεφαλίζει. Το κεφάλι με την περικεφαλαία κυλά μακριά απ’ το κορμί, ενώ το μεδούλι (μυελός) τινάζεται έξω από τους σπονδύλους (σπονδυλίων).

Καρφώνει στην κοιλιά τον Ρίγμο και "το αίμα έρεε στη μελανή γη (ρεε δ’ αίματι γαία μέλαινα). Τ’ ακούτε συνάδελφοι του αστυνομικού ρεπορτάζ; Ποιός από σας μπορεί να φέρει δεκατέσσερις φόνους σ’ ένα δελτίο ειδήσεων... για να γίνει της Τροίας; Έτσι εξασφαλίζονται οι ακροαματικότητες στους αιώνες των αιώνων. Έτσι θα γίνετε κι εσείς καναλάρχες.

     Kύριε Διευθυντά,

     ο Όμηρος κέρδισε τη μεγάλη ακροαματικότητα  των αιώνων. Το ερώτημα όμως είναι: Την κέρδισε κι αυτός χάρη στο αίμα- ψέμα- σπέρμα; Ή υπάρχει κάποια διαφορά; Και ποιος υπερασπίζεται αυτή τη διαφορά;

     Από πρώτη άποψη, η τηλεόραση αποδεικνύεται εξόχως ποιητική, αφού, όπως ο Όμηρος, είναι τυφλή κι αφού όπως εκείνος βγάζει το σουτιέν της Αφροδίτης, χύνει αίμα και κραυγάζει υβριστικά. Ή υπάρχει και κάτι άλλο που μας διαφεύγει; Έρωτα “κάνει” ο άνθρωπος, έρωτα “κάνει” κι ο σκύλος. Σε τι  διαφέρουν; 

     Οι απορίες αυτές δεν έχουν σημασία, γιατί δεν αποφέρουν θεαματικότητα. Αρκεί που είμαστε πρώτοι στις μετρήσεις, τα υπόλοιπα είναι περιττά. Σήμερα κανένα μέσο ενημέρωσης δεν θα δημοσίευε ένα ποίημα του Παλαμά ή ένα κείμενο του Παπαδιαμάντη. Σχεδόν κανένας δεν θα τα διάβαζε. Ο ελληνικός λαός είναι σοφός. Δίνει στους άξιους τις πρώτες θέσεις. Το λαβ-στόρι είναι σήμερα ίδιο κι απαράλλακτο με το γαβ-στόρι. Οι δεύτεροι είναι πρώτοι στις μετρήσεις. Πρόοδος!

ΕΘΝΟΣ, 17 Ιανουαρίου 1995